Jakie epitafium umieścić na nagrobku?

To jedno z pytań, z jakim się do nas zwracacie. Pojawia się prawie równie często jak pytanie o to co napisać na szarfie pogrzebowej. Odpowiadamy więc na blogu, zaznaczając już na wstępie, że epitafium, cytat, czy sentencja nie jest obowiązkowym elementem nagrobka. Napis na pomniku jest wyrazem, pamięci, szacunku i świadectwem miłości bliskich, formą upamiętnienia i podsumowania życia osoby zmarłej. 

Słowo epitafium pochodzi z greki i w dosłownym tłumaczeniu oznacza „nad grobem”,
“na kamieniu nagrobnym”, czyli napis, który został wyryty w kamieniu, a więc bardzo trwały, który nie ulegnie starciu i przez długie lata będzie upamiętniał lub sławił zmarłego. Tym samym uczyni go w pewnym sensie nieśmiertelnym.

Wyjątkowe epitafia wzruszają, dają do myślenia, wprawiają w zadumę, inspirują, podnoszą na duchu tych, którzy borykają się ze stratą. Czasem mają charakter bardzo osobisty, bywa że zabawny i pogodny, tak jak usposobienie osoby zmarłej. Epitafia mogą wyrażać światopogląd, czy też przekonania religijne osoby zmarłej. Mogą odwoływać się do hobby, drogi zawodowej, osiągnięć i zasług zmarłego, a także nawiązywać do okoliczności śmierci. Mogą być też ostatnią wiadomością zmarłego dla Tych,
którzy go opłakują, bądź odwiedzają jego miejsce spoczynku. 

Nic nie stoi na przeszkodzie, aby już za życia wybrać epitafium, motto, cytat, aforyzm, sentencję, które znajdą się na pomniku. Nie ma wytycznych co do długości epitafium. Może być ono umieszczone zarówno na tablicy nagrobnej, jak i na płycie. Jeśli osoba zmarła nie pozostawi żadnych wytycznych na temat tego, czy życzy sobie umieszczenia epitafium na swoim grobie, taką decyzję podejmuje najbliższa rodzina.

Celebruj epitafium 1 - Jakie epitafium umieścić na nagrobku?

Jeśli potrzebujesz inspiracji, poniżej zamieszczamy subiektywny przegląd propozycji napisów, które najczęściej umieszczane są na nagrobkach.

Sentencje nagrobkowe odnoszące się do wyznania:

  • Jezu ufam Tobie
  • Pokój jego/jej duszy
  • Spoczywaj w pokoju
  • Proszą o modlitwę
  • Ave Maria
  • Wieczny odpoczynek racz mu/ jej dać Panie, a światłość wiekuista niechaj mu/jej świeci
  • Czas i godzina za wcześnie wybiła, Bóg Cię zabrał do swej chwały, a nam smutek i łzy pozostały…
  • Przyjmij Mnie Panie
  • W ręce Twoje Panie, powierzam ducha mego
  • …Boże, jak żal…
  • Wola Twoja stała się Panie
  • Oczekuje na zmartwychwstanie
  • Nie pytam Cię, Boże, dlaczego go/ją zabrałeś, lecz dziękuję za to, że nam go/ją dałeś.

Sentencje nagrobkowe uniwersalne:

  • Zniknąłeś/Zniknęłaś z naszych oczu, lecz z serc naszych nigdy…
  • “Spieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą…” ks. Jan Twardowski
  • R.I.P.
  • Non Omnis Moriar
  • Nasz żal jest bezmierny, cicha łza się sączy. Przestanie wtedy, gdy ten grób nas złączy
  • Rozłąka jest naszym losem, spotkanie naszą nadzieją
  • Pozostaniesz na zawsze w naszej pamięci
  • Na zawsze w naszej pamięci
  • Pamięć o Tobie żyje w nas
  • Pamięć nie umiera
  • Cześć jego/jej/ich pamięci
  • Kto Cię poznał, kochał. Kto Cię kochał, opłakuje
  • Jak powiedzieć sercu, nie płacz…
  • Dla świata byłeś/byłaś tylko cząstką, a dla mnie byłeś całym światem
  • To nie był czas, to nie była pora…
  • Zniknąłeś mi z oczu na wieczne sny, zostawiłeś mi smutek i gorzkie łzy…
  • Będziesz żył/żyła w naszych myślach i wspomnieniach
  • Cyt…Iskierka zgasła
  • Dzieli nas tylko czas
  • Nie szukajcie mnie tu, lecz w sercach waszych
  • Śpij Tatusiu ukochany, Tak przedwcześnie nam zabrany
  • Śpij Mamusiu ukochana, Tak przedwcześnie nam zabrana
  • “Miłość silniejsza jest od śmierci” Marie Ebner von Eschenbach
  • Byłem kim jesteś. Jestem kim będziesz
  • Można odejść na zawsze, by stale być blisko
  • Na zawsze w naszych sercach
  • Odszedłeś tak niespodziewanie, nie było czasu na pożegnanie.
  • Na zawsze w naszych sercach
  • „Nie stój nad moim grobem i nie płacz…

Sentencje na nagrobek dziecka:

  • Powiększył/Powiększyła grono Aniołków
  • Śpij Aniołku
  • Śpij spokojnie Aniołku
  • Odszedłeś/Odeszłaś cichutko, jak żyłeś/żyłaś, w mym sercu pozostaniesz, w mym sercu wciąż żyjesz…
  • Aniołku, byłeś/byłaś marzeniem, zostałeś/zostałaś wspomnieniem
  • Widocznie mało Aniołków jest w niebie skoro Bóg zabrał nam Ciebie
  • Urodziłaś się dla nieba, Córeczko
  • Urodziłeś się dla nieba, Synku
  • Śpij Aniołku ukochany, na czas krótki nam zesłany
    Taka była wola Boża, uleciałeś znów w przestworza
  • Ty nasz Aniołeczku jesteś już w niebie, Ty nie przyjdziesz do Nas, my pójdziemy do Ciebie
  • Tak krótko żyłem, a tak żyć chciałem, Bóg mnie wezwał, odejść musiałem…
Celebruj epitafium - Jakie epitafium umieścić na nagrobku?

I jeszcze kilka przykładów epitafiów sławnych osób

Niezrealizowane epitafium Ambrożego Grabowskiego, historyka miasta Krakowa, księgarza, wydawcy zmarłego w 1868 roku, zaproponowane przez niego samego:

“Tu w łonie ziemi leży ów pisarz nietęgi, co wydawał, lecz zarazem i sprzedawał księgi. Mało znany za życia, a tym niemniej, gdy w grobie. Panie, wybacz mu grzechy i wezwij ku sobie.”

Epitafium Franka Sinatry, amerykańskiego piosenkarza i aktora filmowego jest tytułem ostatniej piosenki, którą zaśpiewał publicznie:

„Najlepsze dopiero nadejdzie” 
(„The best is yet to come”)

Epitafium na nagrobku Mela Manca, amerykańskiego aktora, znanego jako głos bohaterów filmów animowanych wytwórni Warner Bros, m.in. Królika Bugsa, Kaczora Daffy’ego, ptaszka Tweety, kota Sylwestra i wielu innych to zwrot, który zawsze kończył odcinki kreskówek z bohaterami, do których podkładał głos:

That’s all folks!

Epitafium Martina Luthera Kinga Juniora, amerykańskiego pastora, lidera ruchu praw obywatelskich, działacza na rzecz równouprawnienia Afroamerykanów i zniesienia dyskryminacji rasowej, laureata pokojowej Nagrody Nobla z roku 1964, człowieka roku 1963 magazynu „Time” to nawiązanie do najsłynniejszej jego przemowy „I have a Dream”, wygłoszonej w sierpniu 1963 roku, brzmi:

Nareszcie Wolny, nareszcie Wolny, dzięki Bogu Wszechmogącemu, nareszcie jestem Wolny.
(“Free at last, Free at last, Thank God Almighty, I’m Free At Last”)

Epitafium na nagrobku Franciszka Schuberta, austriackiego kompozytora,brzmi:

“Śmierć tu pogrzebała bogaty łup i jeszcze piękniejsze nadzieje. Tu leży Franciszek Schubert urodzony 31 stycznia 1797, zmarł 19 listopada 1828 w 31 roku życia.”

Napis w kościele św. Krzyża w Warszawie, w miejscu gdzie spoczywa serce Chopina:

Gdzie jest skarb twój, tam serce twoje (Mat. VI, 21).

Epitafium Izaaka Newtona widniejące na grobie wybitnego fizyka w opactwie westminsterskim w Anglii:

Naturę i jej prawa ciemność spowijała;
Bóg rzekł: „Niech będzie Newton!” I światłość się stała.
(“Nature and Nature’s laws lay hid in night;
God said, Let Newton be! And all was light.”)

Epitafium Jerzego Ficowskiego byłego żołnierza AK, uczestnika Powstania Warszawskiego, poety, eseisty, prozaika, autora tekstów piosenek, tłumacza,
napisane jeszcze za życia jest nie mniej sławne, niż inna jego twórczość:

Ja, niżej podpisany, JERZY FICOWSKI, przenosząc się 6 maja 2006 roku do Wieczności (wersja równouprawniona do Nicości) zakończyłem tutejszą egzystencję nie ukończywszy niczego. Zgodnie z Regulaminem Stwórcy i odwieczną praktyką mieszkańców tego źle pomyślanego i jeszcze gorzej prowadzącego się świata
– usilnie proszę moich Bliskich i moich Dalekich
o błogosławieństwo uśmiechu
i łaskę pogody ducha
zamiast westchnień i smutku
bowiem nie stało się
nic nadzwyczajnego
Za spełnienie tej prośby
z góry wszystkim dziękuję
i za kłopot przepraszam
/-/ Jerzy Ficowski

Warszawa
Poza zasięgiem czasu

Epitafium napisane jako wiersz-pieśń przez amerykankę Mary Frye, dla gosposi
– Margaret Schwarzkopf, która opowiedziała autorce swoją historię miłości do ukochanej matki, na której pogrzeb nie mogła pojechać do Europy. Utwór stał się sławny dopiero w 1995 roku, kiedy odnaleziono go w osobistych rzeczach żołnierza, który zginął w zamachu bombowym w Irlandii Północnej. Na kopercie, w której go znaleziono, widniały słowa: „Do wszystkich, których kochałem…”

“Nie ma mnie tam, ja nie śpię
Jestem w podmuchu wiatru
W diamentowym blasku spadającej śnieżynki
Jestem w dojrzewających w słońcu łanach zboża
I w łagodnym jesiennym deszczu
Kiedy budzisz się w ciszy poranka
Jestem w trzepocie skrzydeł ptaków
Które ulatują ku niebu
Jestem gwiazdą, która rozświetla nocne niebo
Nie stój nad moim grobem i nie płacz
Nie ma mnie tam
Ja nie umarłem….”
(tłum. A. Bednarczyk)

Przeczytaj również wpis o wyjątkowych nagrobkach oraz organizowaniu pożegnań pełnych wspomnień.
.

Czy wspomnienia są ważne ankieta 1 - Jakie epitafium umieścić na nagrobku?