Tatuaż upamiętniający – osobista historia zapisana na skórze

Rysunki na skórze, stanowią nie tylko wyraz osobistej ekspresji, manifestację estetycznego gustu, przekonań czy wartości, ale pełnią również rolę ważnej, unikatowej pamiątki po osobach, zwierzętach, relacjach czy wydarzeniach, które zaważyły na naszym życiu. Tatuaże często mają znaczenie symboliczne – bywa, że kryje się za nimi ważna, osobista i pełna emocji historia, również historia straty. Wykonywanie tatuażu upamiętniającego, zwłaszcza gdy realizowane jest tuszem z dodatkiem prochów, staje się momentem absolutnie wyjątkowym, w którym sztuka spotyka się z emocjami oraz duchowością.


Kobieta, której plecy pokrywa tatuaż

Długa historia tatuażu

Dokładnie nie wiadomo, od kiedy tatuaże są częścią kultury człowieka. Najstarsze znane dowody ich istnienia zostały odnalezione w grobowcach Japonii i są datowane na 5 tysięcy przed naszą erą. Są to gliniane figury wojowników z charakterystycznymi zdobieniami na twarzach. Pierwszym znanym człowiekiem z tatuażami jest Otzi, człowiek lodu, którego zmumifikowane szczątki znaleziono w alpejskim lodowcu na granicy dzisiejszej Austrii i Włoch. Otzi żył w epoce brązu, około 3300 lat przed naszą erą. Jego ciało zdobi aż 57 tatuaży. Liniowe i punktowe wzory pokrywają głównie miejsca dziś znane akupunkturze. Przypuszcza się, że były wykonywane leczniczo. 

Przez wieki tatuażom przypisywano różne funkcje: religijne, symboliczne, medyczne, dekoracyjne. Były odmiennie postrzegane w różnych kulturach – jako ozdoba lub jako piętno. Często były wykonywane w więzieniach i półświatku jako symboliczny znak siły, pewności siebie, niezłomności. Dziś co ósma osoba dorosła w Polsce ma tatuaż
(według badań CBOS z 2021 roku). Tatuaże nie kojarzą się już ze stygmatem, tabu i półświatkiem. Uznawane są za formę sztuki, sposób wyrażania siebie, sposób artystycznego zapisu osobistych historii czy sposób określenia przynależności do pewnych grup społecznych. Często rysunki na skórze mają ukryte znaczenie
– uniwersalne lub bardzo osobiste. Współcześnie, gdy na rynku dostępne są również tusze z domieszką prochów kremacyjnych mówi się również że tatuaże stają się popularną formą upamiętnienia – najbardziej intymnym i trwałym rodzajem pomnika (znakiem pamięci), który z dumą nosimy na własnej skórze.

Niezmiennie tatuowanie ciała jest rytuałem. Często mówi się, że wykonanie tatuażu jest momentem przełomowym, momentem zmiany w życiu, a towarzyszący temu ból
– wzmacnia.


Tatuaż, który odzwierciedla odręcznie napisaną wiadomość

Dlaczego wykonujemy tatuaże będąc w żałobie?

Kanadyjskie profesorki psychologii pracujące na Memorial University of Newfoundland w Kanadzie: Jennifer L Buckleis oraz Sonya Corbin Dwyeris, które poświęciły uwagę badaniu znaczenia tatuaży upamiętniających wskazują, że tatuaże są jednym ze sposobów, w jaki wielu z nas może radzić sobie z żałobą. Również badacz śmierci, dr John Troyer, dyrektor Centre for Death and Society na Uniwersytecie w Bath wskazuje, że pamiątkowe tatuaże pomagają żywym zrozumieć śmierć poprzez trwałą zmianę ich ciał i zachować wspomnienia o bliskich.

Według psychologów decydujemy się pokrywać ciało pamiątkowymi rysunkami w czasie żałoby ponieważ: 

  • Tatuowanie jest postrzegane jako rodzaj terapii – to proces, podczas którego emocje nabierają realnego kształtu w formie linii rysowanych na ciele. Tatuaże są również wizualnym i namacalnym wyrazem procesu, w którym ludzie próbują zrozumieć swoją stratę, nadać znaczenie i sens śmierci bliskiej osoby. Pamiątkowy tatuaż może być również uznany za „zewnętrzną bliznę reprezentującą bliznę wewnętrzną”. Tatuaże pomagają również pokrywać rzeczywiste blizny po trudnych doświadczeniach – po operacjach, przemocy czy oparzeniach. 
  • Tatuaże są też osobistym pamiętnikiem osoby, która je nosi. Są śladem zmiany tożsamości po stracie, przypominają o zmianach następujących w życiu, dokumentują ważne wydarzenia, utrwalają wizerunki bliskich, wyrażają miłość do nich. Akt tatuowania dodaje odwagi, wzmacnia, podkreśla więź.
  • Tatuowanie manifestuje trwałość doświadczenia żałoby, jej integralną permanentną obecność. Sprawia, że strata jest widoczna i zawsze obecna. Dla osoby,
    która decyduje się na taki tatuaż może być znakiem utrzymania więzi ze zmarłym i przynosić ukojenie. Widoczność tatuażu może sprawić, że łatwiej będzie przełamać tabu wokół rozmowy o śmierci, o osobie, zwierzęciu lub sytuacji, którą tatuaż upamiętnia.
  • Tatuaże pomagają z otwartością opowiadać o stracie – w ten sposób podtrzymują więź z osobą zmarłą oraz budują więzi z innymi ludźmi, którzy tych opowieści słuchają.
  • Tatuując się chcemy poczuć, że mamy nad procesem żałoby jakąś kontrolę (nie możemy kontrolować śmierci i przebiegu żałoby, ale mamy wpływ na wybór motywu i miejsce umieszczenia na ciele rysunku, który przypomni bliską zmarłą osobę, będzie stanowił symbol trwałej więzi). Zdarza się, że fizyczny ból wynikający z tatuowania transformuje cierpienie emocjonalne po stracie. Decydując się na wykonanie tatuażu chcemy odreagować emocje, albo udowodnić sobie, że jeszcze coś czujemy.
  • Boimy się niepamięci, utraty wspomnień, czujemy potrzebę posiadania przy sobie blisko czegoś, co zawsze będzie nam przypominało ukochaną osobę, pupila lub ważną sytuację. Tatuaż ma złagodzić cierpienie po stracie poprzez zagwarantowanie symbolicznej bliskości zmarłego. Ta motywacja staje się jeszcze silniejsza, gdy rysunek na skórze wykonywany jest tuszem z domieszką prochów kremacyjnych – żaden inny rodzaj upamiętnienia nie jest tak intymny ani osadzony w drugiej osobie.
  • Bywa również, że tatuowanie się jest realizacją zobowiązania, jakie zostało zawarte między zmarłym, a bliską mu osobą.

Tatuaż upamiętniający jest więc nie tylko ozdobą ciała, ale znakiem głęboko osobistego procesu terapeutycznego, który pomaga przepracować emocje związane z traumą, stratą lub żałobą. Jest to przede wszystkim symbol trwałej więzi i bliskości z tymi, których straciliśmy, a którzy pozostaną z nami na zawsze w naszych wspomnieniach stymulowanych przez rysunki na skórze.

Wielu psychologów zaleca aby wykonanie takiego tatuażu było poprzedzone  oswojeniem żałoby. Działanie w silnych emocjach może bowiem spowodować,
że tatuaż nie pozwoli nam ruszyć z miejsca, pogodzić się ze stratą i rozpocząć nowego rozdziału życia stale przypominając o bolesnych wydarzeniach.

Decyzję o wykonaniu tatuażu podejmuj na spokojnie.


Mnie tatuaże przypominają o tym, w jakim momencie życia byłam, kiedy je robiłam. Patrząc na nie, pamiętam czym się cieszyłam, a co mnie bolało. Uważam, że dobrze jest pielęgnować nie tylko dobre wspomnienia, ale też pamiętać problemy, z jakimi się mierzymy. Dzięki temu widzimy, jak daleko udało nam się w życiu zajść.

LP (Właściwie: Laura Pergolizzi)

Co przedstawiają tatuaże upamiętniające?

Czy na pierwszy rzut oka można stwierdzić, że za danym tatuażem kryje się historia straty i żałoby? Nie zawsze. Czasem jest to oczywiste ze względu na symbolikę a czasami tylko właściciel rysunku wie, jaka wyjątkowa historia jest związana z jego powstaniem. 


tatuaż upamiętniający - motyw ptaka

W motywach tatuaży upamiętniających często powtarzają się takie uniwersalne symbole jak: anioł lub anielskie skrzydła, ptaki, motyle, serce, drzewo życia, symbole religijne,
yin-yang, kwiat lotosu, symbol nieskończoności, kompas, zegar,  klepsydra, pióro, ważka, księżyc i gwiazdy, róża, czarna wstążka. Bardziej osobiste są imiona, inicjały, ważne daty – urodzin, śmierci, ślubu,  cytaty, odwzorowanie pisma ręcznego osoby zmarłej,
jej linii papilarnych, odcisk stópki, a nawet portret – symboliczny lub dosłowny niczym fotografia. Ci, którzy stracili ukochane zwierzę, tatuują sobie czasem odcisk łapki lub wizerunek pupila.

W przypadku tatuażu, zwłaszcza upamiętniającego, trudno mówić o regułach czy zasadach doboru motywu. Możliwości jest naprawdę wiele i wszystko zależy od tego, jaką potrzebę odczuwa osoba w żałobie.


tatuaż upamiętniający z napisem oraz wizerunkiem kota

Niektórzy decydują się przenieść tatuaże upamiętniające na wyższy poziom, dodając do tuszu skremowane szczątki ukochanej osoby lub pupila.Wówczas bliska osoba dosłownie przenika pod skórę, a sam tatuaż staje się jeszcze bardziej wyjątkowy. 


Moje święte tatuaże są mi w życiu drogowskazem.

Kortez (utwór “Wracaj do domu”)

Tatuaż upamiętniający z prochami 

Kiedy tęsknota jest tak wielka, że pragniesz dosłownie zatrzymać odrobinę bliskiej Ci istoty pod skórą, możesz sięgnąć po tusze zawierające domieszkę prochów kremacyjnych. W niektórych krajach tatuaże upamiętniające z są możliwe do wykonania tylko z prochami zwierząt, w innych dopuszczalne jest użycie prochów ludzkich.

Tatuaże z prochami stają się coraz bardziej popularne i dużo bardziej dostępne dzięki usługom brytyjskiej firmy Cremation Ink ®, która wysyła tusze zawierające domieszkę prochów do wszystkich krajów na świecie. Wybrany kolor tuszu można zamówić w sklepie internetowym. Koszt to około 140 EUR, a w cenie zawiera się wszystko, co niezbędne do zaczerpnięcia prochów z urny, odpowiedniego ich zapakowania i bezpiecznego przesłania do firmy.

Każdy, kto myśli, że wystarczy po prostu wsypać prochy do tuszu i prostu wymieszać, jest w błędzie. Uzyskanie takiego tuszu poprzedzone jest złożonym procesem.
Prochy – potrzebna jest 1 łyżka na butelkę z atramentem o pojemności 30 ml
– są kilkakrotnie sterylizowane i poddawane specjalistycznej obróbce zmniejszającej rozmiar cząsteczek prochów do wielkości cząsteczek pigmentu zawartego w tuszu.
Cały proces trwa od 5 do 10 dni.

Upamiętniający tatuaż może być pięknym sposobem na uhonorowanie utraconej ukochanej osoby czy pupila. Jest to trwały hołd, który może pomóc zachować żywą pamięć i zapewnić pocieszenie tym, którzy idą przez żałobę.

Jakie jest Wasze zdanie? Zdecydowalibyście się na tatuaż upamiętniający? Czy na ten z domieszką prochów również?
Podzielcie się opinią w komentarzu
lub za pośrednictwem formularza kontaktowego.

Niniejszy tekst stanowi opracowanie autorskie. Jego napisanie nie wiązało się z otrzymaniem korzyści materialnych lub finansowych. Tekst podlega ochronie na mocy Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r.
Kopiowanie całości lub fragmentów bez zgody właściciela bloga celebruj.pl jest zabronione.


Tatuaż upamiętniający w pytaniach i odpowiedziach

Jakie są różnice w interpretacji tatuaży upamiętniających w różnych kulturach? Czy istnieją motywy lub symbole powszechnie akceptowane jako oznaki żałoby we wszystkich społecznościach?

Różnice w interpretacji tatuaży upamiętniających w różnych kulturach są zauważalne. Motywy lub symbole, które są powszechnie akceptowane jako oznaki żałoby, mogą się różnić w zależności od kontekstu kulturowego. Na przykład, w niektórych społecznościach symbole religijne mogą być często używane do wyrażenia żałoby, podczas gdy w innych mogą to być bardziej uniwersalne symbole, takie jak motyle czy drzewo życia.

Jakie są różnice między tatuażami upamiętniającymi wykonywanymi tradycyjnymi metodami a tymi, które zawierają prochy kremacyjne? Czy istnieją dodatkowe kroki lub środki ostrożności przy wykonywaniu takich tatuaży?

Tatuaże upamiętniające wykonane tradycyjnymi metodami często opierają się na symbolice i znaczeniach kulturowych, podczas gdy tatuaże zawierające prochy kremacyjne są bardziej personalizowane i intymne. Proces wykonywania tatuaży z prochami jest również bardziej skomplikowany i wymaga specjalistycznej obróbki prochów, co może wiązać się z dodatkowymi krokami i środkami ostrożności.

Jak wpływa rozmieszczenie tatuażu upamiętniającego na ciele na jego odbiór przez otoczenie i osobę noszącą tatuaż? Czy istnieją społeczne lub kulturowe normy dotyczące umiejscowienia takich tatuaży, zwłaszcza gdy są one wyraźnie widoczne dla innych?

Umiejscowienie tatuażu upamiętniającego na ciele może mieć wpływ na jego odbiór przez otoczenie i osobę noszącą tatuaż. Społeczne i kulturowe normy dotyczące tatuaży mogą wpływać na decyzję o umiejscowieniu tatuażu, zwłaszcza gdy jest on wyraźnie widoczny dla innych. Niektóre osoby mogą preferować umiejscowienie tatuażu w miejscach łatwo zasłanialnych, podczas gdy inne mogą chcieć, aby był on bardziej eksponowany jako wyraz otwartości wobec rozmowy na temat straty i żałoby.